Tín ngưỡng thờ bà Thiên Hậu là một trong tín ngưỡng được du nhập theo những bước chân của những người Hoa đến với vùng đất Nam Bộ cách nay gần 300 năm. Do đó, có rất nhiều miếu Bà Thiên Hậu mà người Việt quen gọi là chùa Bà Thiên Hậu hay chùa Bà được xây dựng ở khắp các tỉnh Nam Bộ và thường là ở các đô thị thương mại sầm uất. Lái Thiêu từ lâu đã là một đô thị thương mại sầm uất và là nơi cư trú của khá nhiều người Hoa nên từ đó mà có lẽ chùa Bà Thiên Hậu đã được xây tại đây.
Không ai xác định chính xác khi người Hoa đến Lái Thiêu đã xây chùa vào năm cụ thể nào nhưng cũng có thể ước tính ngôi chùa đã có lịch sử là khoảng trên dưới 100 năm. Chùa Bà Lái Thiêu hiện tại ở phường Lái Thiêu thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu có tên là Thiên Hậu cung (天 后 宫) nằm trên đường Châu Văn Tiếp. Chùa được tôn tạo lại vào năm 1971. Bên trong Thiên Hậu cung có một chuông đồng là đồ thờ tự cũ còn lại ghi niên hiệu: Đồng Trị năm thứ chín ( 同 治 九 年) tức năm 1870.
Cũng như những ngôi chùa Bà Thiên Hậu khác thì chùa Bà Lái Thiêu được trang trí mang đậm dấu ấn văn hóa Trung Hoa. Từ những thiết kế tổng thể cho đến những thiết kế chi tiết, chùa sử dụng những tông màu nổi bật với 3 màu chính là đỏ, nâu và vàng. Hai bên lối vào chánh điện có trang trí hai chiếc đèn lồng lớn. Mái trước cửa chánh điện lợp ngói âm dương với những đường chỉ đắp nổi, trang trí lưỡng long tranh châu, cá chép hóa rồng. Bên trong còn có tượng một số vị thần trong văn hóa Trung Hoa, các bức tranh tiêu biểu thể hiện triết lí âm dương và một số điển tích. Giữa chánh điện đặt tượng bà Thiên Hậu rất trang nghiêm, bàn thờ được trang trí trái cây, đèn và luôn được giữ gìn sạch sẽ. Vào những dịp đặc biệt, chùa còn được trang trí thêm đèn lồng, nhang vòng.
Ngôi chùa Bà Thiên Hậu ở Lái Thiêu tuy không nổi danh như những ngôi chùa Bà Thiên Hậu ở các địa phương khác nhưng cũng là một địa điểm tâm linh mà bạn không nên bỏ qua nếu có dịp về thăm vùng đất Lái Thiêu.
TTXTDL - Huỳnh Trần Huy
